Η ανταρσία στη Σχολή Ευελπίδων εναντίον του διοικητή τους. Τον συνέλαβαν για να μην παραδοθούν στους Γερμανούς!

Η ανταρσία στη Σχολή Ευελπίδων εναντίον του διοικητή τους. Τον συνέλαβαν για να μην παραδοθούν στους Γερμανούς!

Αμέσως με την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου η διοίκηση της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων (ΣΣΕ) χορήγησε άδεια στους 320 πρωτοετείς σπουδαστές της. Η άδεια ανακλήθηκε στις 25 Νοεμβρίου εξαιτίας της επιτυχούς, από ελληνικής πλευράς, πορείας των επιχειρήσεων. Τριακόσιοι σπουδαστές επανήλθαν στην εκπαίδευση έως την κήρυξη του ελληνογερμανικού πολέμου (6 Απριλίου 1941). Τότε οι νεαροί ευέλπιδες ζήτησαν επίμονα τη μετάβαση τους στο μέτωπο για να πολεμήσουν τους Γερμανούς. Το αίτημα τους φυσικά δεν έγινε αποδεκτό.

Όταν άρχισε να διαφαίνεται η ήττα, η αποχώρηση κυβέρνησης και βασιλιά για την Κρήτη «προς συνέχισιν του αγώνος», θεωρήθηκε από τους ενθουσιώδεις σπουδαστές ως προτροπή να πράξουν το ίδιο. Στο μεταξύ όμως οι Γερμανοί είχαν φθάσει στα πρόθυρα της πρωτεύουσας. Τότε, ο φρούραρχος Αθηνών, στρατηγός Χ. Καβράκος διέταξε την παραμονή της Σχολής στη θέση της, ώστε να αναλάβει αστυνομικά καθήκοντα. Κατά την ημερήσια αναφορά, οι ευέλπιδες παρατάχθηκαν πλήρεις οπλισμού, καθώς είχαν συνεννοηθεί μεταξύ τους να μεταβούν με κάθε μέσο στην Κρήτη, για να πολεμήσουν τους εισβολείς.

Όταν ανακοινώθηκε η διαταγή του φρουράρχου, όλοι πάγωσαν. Θεωρούσαν την εντολή παραμονής στην Αθήνα ως παράδοση ανευ όρων. Δίσταζαν όμως να την αμφισβητήσουν ανοικτά. Μόνο ένας εύελπις αρνήθηκε να υπακούσει. Ο διοικητής διέταξε την σύλληψη του. Τότε όμως η άρνηση γενικεύθηκε και στη θέση του ευέλπιδος βρέθηκε ο διοικητής και ο υπασπιστής του! Οι εξεγερμένοι σπουδαστές ανέλαβαν τον έλεγχο των κτιρίων της Σχολής και εγκατέστησαν αμυντικά φυλάκια στην περίμετρο. Ταυτόχρονα, μια οπλισμένη ομάδα κατευθύνθηκε προς τη λεωφόρο Αλεξάνδρας, όπου υπό την απειλή των όπλων, επίταξε φορτηγά και λεωφορεία για τη διαφυγή!

Ο πρωτοετής Εύελπις Νίκος Ιατρούλης. Γεννήθηκε το 1920 στις Παγασές Λαρίσης και σκοτώθηκε στην Κρήτη στις 21 Μαΐου 1941

Ο Καβράκος προσπάθησε ανεπιτυχώς να μεταπείσει τους σπουδαστές. Αντιλαμβανόμενος ότι η απόφασή τους ήταν αμετάκλητη υποχώρησε και με διαταγή της Ανωτέρας Στρατιωτικής Διοίκησης Αθηνών ανέθεσε τη διοίκηση της ΣΣΕ στον υπολοχαγό Ν. Λυγιδάκη. Στις 03.00 της 24ης Απριλίου οι ευέλπιδες, αφού παρέλαβαν τη σημαία της Σχολής, αναχώρησαν. Τους ακολούθησε ο νέος τους διοικητής, κάποιοι ακόμα αξιωματικοί καθώς και μερικοί ανθυπολοχαγοί-διμοιρίτες (πρώην τριτοετείς ευέλπιδες) και οι βοηθοί τους δευτεροετείς ευέλπιδες. Κοντά στο Άργος, η φάλαγγα δέχθηκε επίθεση από Στούκας χωρίς απώλειες. Στην Τρίπολη η φρουρά της πόλης προσπάθησε να ανακόψει την πορεία της. Υποχώρησε όμως μπροστά στις παρακλήσεις των νεαρών σπουδαστών και την αποφασιστικότητα τους. Η πορεία διακόπηκε ακόμη μια φορά στο χωριό Ταραψάς (στο μέσο της διαδρομής Σπάρτης-Γυθείου).

Αυτή τη φορά οι χωρικοί υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό τους ευέλπιδες και οργάνωσαν γεύμα προς τιμή τους! Τελικά οι ευέλπιδες έφθασαν στο Γύθειο. Στη συνέχεια επιβιβάστηκαν σε καΐκια και στις 29 Απριλίου αποβιβάστηκαν στην Κρήτη (Κολυμπάρι Χανίων). Εκεί θα έγραφαν ίσως την πιο λαμπρή σελίδα στην ιστορία της Σχολής συμμετέχοντας στην επική Μάχη της Κρήτης.

[Πηγή: του Νίκου Γιαννόπουλου, ιστορικού, Μηχανή του Χρόνου, Απρίλιος 2014]