Το χρονικό της αιχμαλωσίας: το δάγκωμα του φιδιού

Το χρονικό της αιχμαλωσίας: το δάγκωμα του φιδιού

του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη*

Οι Επικυρίαρχοι, που κινούν τα νήματα στον σημερινό μεταμοντέρνο κόσμο της παγκοσμιοποιημένης αγοράς και του «πολέμου των πολιτισμών», μας θέλουν να καθόμαστε πάνω σε μια πυριτιδαποθήκη, να κινούμαστε πειθήνια σαν ένα κοπάδι και ο καθένας μας να αξίζει λιγότερο κι από τα ρούχα που φοράει... Εκτός, φυσικά, από αυτούς που βρίσκονται στην υπηρεσία τους και εκτελούν τις εντολές τους.

Για να επιτύχουν τα σχέδιά τους, πρέπει να χάσουν οι άνθρωποι τον αλληλοσεβασμό τους, να ξεχάσουν ότι ο καθένας είναι πραγματικά μοναδικός και ότι για να αλλάξει η κατάσταση χρειάζεται η συνειδητοποίηση και η προσφορά όλων μας.

Στο βιβλίο του Captive State (Αιχμάλωτο κράτος, εκδ. «Pan», Λονδίνο), ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία της εποχής, ο συγγραφέας Τζωρτζ Μπουμπιότ περιγράφει αυτό που, πλέον, διαισθάνονται όλοι: οι «ανώνυμες» πολυεθνικές εταιρείες και δομές, που βρίσκονται στα χέρια των σκοτεινών κέντρων, έχουν καταλάβει ουσιαστικά την εξουσία και κυβερνούν τους πολίτες ως αιχμαλώτους τους.

Το βασικό πρόταγμα ζωής γίνεται το κέρδος, το «να παίρνεις», αν όχι το ν' αρπάζεις ό,τι βρεις, και όχι το να δίνεις. Το μόνο που μπορεί να δικαιολογείται είναι να είσαι γενναιόδωρος με ανθρώπους της οικογένειάς σου, άντε και με κανέναν φίλο.

Παρ' όλα αυτά, μέσα σ' αυτό το κλίμα, ένας νέος ιδεαλισμός γεννιέται, βασισμένος στον εθελοντισμό, τον αλτρουϊσμό, το πνεύμα αλληλεγγύης και την αίσθηση της συλλογικής ευθύνης.

Νέοι άνθρωποι, χωρίς να ανήκουν σε μια συγκροτημένη ιδεολογία, δημιουργούν ένα νέο εθελοντικό κίνημα, το οποίο, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, μπορεί να δώσει την υπόσχεση για έναν άλλο, εναλλακτικό, δρόμο προς το μέλλον. Οι προϋποθέσεις αυτές περιλαμβάνουν την συγκρότηση ενός μεγάλου οράματος, την πολιτική συνείδηση της «μεγάλης αιχμαλωσίας» και ότι οι πολίτες δεν έχουν άλλη επιλογή από του να συγκρουσθούν με αυτές τις «υπερεθνικές» δομές γιατί αυτός θα είναι ο καθοριστικός αγώνας του 21^ου αιώνα για την δημοκρατία.

Οσο όμως η "προσφορά" αυτή μένει εγκλωβισμένη στα πλαίσια ενός απολιτίκ-ακτιβισμού τότε όχι μόνο δεν κινδυνεύει το νεοταξικό σύστημα, αντιθέτως επωφελείται και αντικαθιστά ευσχήμως τις εθνικές δομές τις οποίες ευελπιστεί να καταλύσει 

Αλλά, όταν πρόκειται να βοηθήσει κάποιος έναν ξένο, χωρίς καμμιά ανταπόδοση, τι γίνεται; Τι θα μπορούσε να κινητοποιήσει έναν εθελοντή, όταν το προσωπικό συμφέρον συγκρούεται με τις ηθικές αξίες; Η διαπάλη με αυτό το συγκεκριμένο είδος διλήμματος φαίνεται ότι βασίζεται σε ένα τμήμα του εγκεφάλου που απαντάται μόνο στον άνθρωπο.

Το ζήτημα απασχολεί την νευροεπιστήμη και ήδη γίνονται έρευνες με την τεχνική της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI), η οποία μπορεί να καταγράψει την δραστηριότητα των διαφόρων τμημάτων του εγκεφάλου. Πειράματα έχουν οργανωθεί με την αντιμετώπιση τέτοιων διλημμάτων ώστε οι ερευνητές να καταγράψουν τι συνέβαινε στο κεφάλι κάθε ατόμου κατά την διαδικασία λήψης αποφάσεων που βασίζονται σε ηθικές αντιλήψεις. Ανακάλυψαν ότι το τμήμα του εγκεφάλου, το οποίο ενεργοποιείτο όταν το άτομο προσέφερε, ήταν το κέντρο του εγκεφάλου που σχετίζεται με την ανταμοιβή –το μεσομεταιχμιακό σύστημα, το οποίο έχει πρωταρχικό ρόλο σε φαινόμενα που έχουν σχέση με την δημιουργία κινήτρων και το αίσθημα της ανταμοιβής.

Αυτό είναι υπεύθυνο για την πρόκληση της ευφορίας που οφείλεται στην έκκριση της ντοπαμίνης και συνδέεται με το σεξ, τα χρήματα, την τροφή και τις ναρκωτικές ουσίες. Εμπλέκεται, επίσης, το τμήμα του εγκεφάλου που παίζει ρόλο στην ανάπτυξη του στενού δεσμού μεταξύ μητέρας και παιδιού, αλλά και στην ρομαντική αγάπη. Μ' αυτό σχετίζεται άμεσα η έκκριση της ωκυτοκίνης, μιας ορμόνης που αυξάνει το αίσθημα της εμπιστοσύνης και της συνεργασίας. Τέλος, ένα τρίτο τμήμα του εγκεφάλου, η περιοχή του προμετωπιαίου φλοιού, που βρίσκεται ακριβώς πίσω από το μέτωπο και θεωρείται ότι είναι μοναδικό στους ανθρώπους, συμβάλλει σ' αυτού του είδους τις αποφάσεις. Έτσι, το αίσθημα ικανοποίησης που συνοδεύει την φιλανθρωπική προσφορά αποδεικνύεται ότι έχει μία φυσιολογική βάση.

Όλες αυτές οι ανακαλύψεις θα πρέπει να μας κάνουν, όμως, πιο σκεπτικιστές ως προς το μέχρι ποιου σημείου το σύστημα, μέσω του ελέγχου της επιστήμης, μπορεί να χειραγωγεί και να εκτρέπει τις ανθρώπινες ενέργειες που εκφράζουν ηθικά κίνητρα όπως ο αλτρουϊσμός/εθελοντισμός και τις πράξεις που κάνουν το άτομο να αισθανθεί καλά προς το σύνολο.

Η «περίεργη» έκρηξη των ΜΚΟ παγκοσμίως, οι περισσότερες των οποίων είναι εξαρτήματα της υπερεθνικής ελίτ, είτε μέσω του ΟΗΕ είτε άλλων «ιδρυμάτων» με πιο ύποπτο ρόλο, είναι μια ένδειξη αυτής της χειραγώγησης.

Το τεράστιο προσφυγικό/μεταναστευτικό κύμα που εισβάλλει σαν τσουνάμι, χωρίς προηγούμενο, στην Ευρώπη έχει γίνει «πεδίο δόξης λαμπρό» για την εφαρμογή της νευροεπιστήμης της «εθελοντικής προσφοράς».

Το βιώνουμε χαρακτηριστικά στήν χώρα μας τις ημέρες αυτές και εν πρώτοις είναι εντυπωσιακό...

Αν θυμηθούμε, όμως, τις παληές ημέρες και τις ...όχι "πολιτικά ορθές" αντιλήψεις περί ατομικότητας, κοινωνίας, πατρίδας, θα βρούμε πολλές λαϊκές αλληγορικές ιστορίες που απαντούν στα σημερινά διλήμματα. Μία από αυτές έχει θέμα που απαντάται στις παραδόσεις πολλών χωρών, με βάση έναν μύθο του Αισώπου, και μιλά για μια γυναίκα και ένα μισοπεθαμένο από το κρύο και την πείνα φίδι.

Η γυναίκα το λυπήθηκε, περιμάζεψε το «καϋμένο» φίδι και το πήγε σπίτι της για να το φροντίσει. Του έδωσε φαγητό, το έβαλε να ζεσταθεί μέχρι που αυτό συνήλθε και ...τότε γύρισε και την δάγκωσε. Όταν η γυναίκα του λέει πληγωμένη: «Μα, εγώ σε έσωσα και εσύ με δαγκώνεις ξέροντας ότι το δηλητήριό σου μπορεί να με σκοτώσει;», το φίδι της απαντά: «Δεν ήξερες ότι είμαι φίδι; Αυτή είναι η φύση μου...».

Με λίγα λόγια, όταν οι χαζοχαρούμενες, νεοφιλελεύθερες και «προοδευτικές» πολιτικές θα είναι άχρηστες, αφού παίξουν τον ρόλο τους, τότε το «κακό» θα γίνει ανεξέλεγκτο, θα σπάσει τα δόντια και τα κόκκαλα οποιουδήποτε Ευρωπαίου ή Έλληνα επιχειρήσει ν' αντισταθεί.

Μ' αυτά που ζούμε, δεν δικαιούται, πλέον, να είναι κανείς ανυποψίαστος όπως η γυναίκα της παροιμίας.

Άλλωστε, εκτός από τις τζιχαντ-οχιές του ISIS, υπάρχει πάντα και το ευρωπαϊκό «αυγό του φιδιού» που, με τούτα και μ' εκείνα, απ' ό,τι φαίνεται, δεν θ' αργήσει να ξανασπάσει...

*από το Hellenic Nexus τ.105, Μάρτιος 2016