Να γιατί έφυγε από την κηδεία του μεγάλου πυγμάχου Μοχάμεντ Άλι, ο Ταγίπ Ερντογάν

Χαρακτηριστικό σκίτσο του Carlos Latuff

Του Μάριου Ευρυβιάδη

Δέησε, τελικά, ο “νεο-χαλίφης” της Άγκυρας -ο Ταγίπ Ερντογάν- να μας πει γιατί έφυγε, άρον-άρον, από την κηδεία του Μοχάμεντ Άλι. Όπως είναι γνωστό, ο Ερντογάν απεχώρησε ενοχλημένος, προτού ολοκληρωθεί η ταφή του Αμερικανού πρωταθλητή στη γενέτειρά του Λούϊβιλλ της πολιτείας Κεντάκι, σε νεκροταφείο που θεωρείται Εθνικό Μνημείο -δηλαδή σε ένα πολυθρησκευτικό και όχι αποκλειστικά μουσουλμανικό τόπο ταφής.

Έφυγε, δήλωσε ο Ερντογάν, αφού διαπίστωσε πως η κηδεία “δεν θα είχε θρησκευτική υφή”. Τι θέλει να μας πει; Μας λέει πως η κηδεία και η ταφή δεν θα ακολουθούσαν τις παραδόσεις του σουνιτικού Ισλάμ και πως αυτός και η κουστωδία του, ως “πιστοί”, δηλαδή ως σουνίτες μουσουλμάνοι, δεν θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε κάτι που δεν ήταν “σουνιτικά ορθό”- όπως δηλαδή λέμε και στην πολιτική, μη “πολιτικά ορθό”.

Αυστηρά ομιλούντες, στο συγκεκριμένο ζήτημα, ο Ερντογάν έχει δίκιο. Κατά τη γενικά αποδεχτή παράδοση, ένας μουσουλμάνος όταν πεθαίνει πρέπει να κηδεύεται μέσα σε 24 ώρες από τον θάνατό του, περιτυλιγμένος με ένα απλό σάβανο και σε ένα απλό μνήμα, χωρίς χαρακτηριστικά, – ούτε καν όνομα- και το οποίο πρέπει να βλέπει προς τη Μέκκα. Μόνο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, οι οποίες έχουν να κάνουν με συνθήκες εκτός ελέγχου, μπορεί να καθυστερήσει η ταφή. Τέτοιες συνθήκες δεν υπήρχαν στην περίπτωση του Άλι, ο οποίος απεβίωσε στις 3 Ιουνίου, ενώ η ταφή του έγινε στις 10.

Άλλο ήταν το ζόρι του Ερντογάν και ήταν πολύ μεγάλο.

Από όσα δημοσιεύθηκαν στον Τύπο μαθαίνουμε πως ο Ερντογάν ανέμενε “χαλίφικη” συμπεριφορά από τους συγγενείς του Άλι και από τους διοργανωτές της κηδείας. Τους ήθελε να τον “υπακούσουν”. Δεν ήταν όποιος και όποιος, ο Ερντογάν -ήταν ο ηγέτης της Μπουγιούκ (Μεγάλης) Τουρκίας και ο εν δυνάμει μελλοντικός “Χαλίφης” του Ισλάμ.

Ήθελε, λέει, να τοποθετήσει πάνω στο φέρετρο ένα κομμάτι από το σκέπαστρο της ιερής Καάβα που βρίσκεται στη Μέκκα (και αν θέλετε, πιστεύετε, πως οι σύμμαχοί του, οι Σαουδάραβες, “βεβήλωσαν” το ιερό σκέπαστρο για χατήρι του και του απέστειλαν ένα κομμάτι, άρον-άρον, προτού αναχωρήσει για τις ΗΠΑ).

Ήθελε λέει να απευθύνει και χαιρετισμό. Και ήθελε, επίσης τον δικό του “πνευματικό” τον seyhuislam- που κουβάλησε από την Άγκυρα, να διαβάσει σχετικά αποσπάσματα από το Κοράνι.

Οι συγγενείς και οι διοργανωτές της τελετής, του διεμήνυσαν πως λόγω της στενότητας του προγράμματος τη μέρα της κηδείας, δεν μπορούσαν να ικανοποιήσουν τα αιτήματά του. Ο Ερντογάν εξέλαβε τη θέση τους ως προσβολή και σνομπάρισμα. Και ως συνηθίζει, τα πήρε στο μουσουλμανικό του κρανίο, μάζεψε την κουστωδία του και απεχώρησε. Ήταν, προφανώς, άγουρα τα σταφύλια στο Λούϊβιλλ του Κεντάκι….

Η ιστορία ωστόσο είναι πολύ πιο συνθέτη.

Θα ξεκινήσω από τον Μπουγιούκ Ηγέτη. Υπήρξε από τους πρώτους που ανακοίνωσε πως θα πήγαινε στην κηδεία. Σίγουρα όχι ο ίδιος αλλά η προπαγανδιστική μηχανή της Τουρκίας, και στη συγκεκριμένη περίπτωση οι επαγγελματίες προπαγανδιστές του στην Ουάσιγκτον και τη Νέα Υόρκη – που εισπράττουν πολλά εκ. δολάρια ετησίως από τον τουρκικό κορβανά- αναγνώρισαν μια πρώτης τάξεως και “θεόσταλτη” μάλιστα ευκαιρία, να “ξαναγιαλλίσουν” την ξεθωριασμένη του εικόνα, και να τον εξαγνίσουν προσωπικά. Ταυτόχρονα επεδίωξαν να ξανατοποθετήσουν την Τουρκία στο δυτικό της βάθρο, όχι μόνο ως ηγέτιδα του “μετριοπαθούς” Ισλάμ αλλά και ως χώρα “μπροστάρης”, στους αγώνες των κατατρεγμένων του κόσμου για ελευθερία και δικαιοσύνη.

Αυτό που οι ενεργούμενοι της Άγκυρας επιχείρησαν μέσα σε διάστημα, κυριολεκτικά ωρών, ήταν να “ταυτίσουν” την Τουρκία και τον Μπουγιούκ της Ηγέτη, με τον Μοχάμεντ Άλι και τους αγώνες του κατά του ρατσισμού, κατά της αποκοιοκρατίας και του ιμπεριαλισμού, και υπέρ της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Ένα εξαιρετικό δείγμα γραφής αυτής της γκεμπελικής προσπάθειας ταύτισης με τη ζωή και το έργο του Μοχάμεντ Άλι, ήταν και άρθρο που φέρει την υπογραφή του ίδιου του Ταγίπ, και που δημοσιεύθηκε στις 9 Ιουνίου -τη μέρα της θρησκευτικής τελετής- στο γνωστό περιοδικό Bloomberg υπό τον τίτλο, “Putting Muhammad Ali’s Legacy at Work”. Ό,τι έκανε ο Μοχάμεντ Άλι σε όλη του τη διαδρομή, το ίδιο κάνει και η Τουρκία, γράφει, χωρίς αιδώ, ο Ερντογάν. Και το ίδιο θα συνεχίζει να κάνει – να υπερασπίζεται το Ισλάμ, τους κατατρεγμένους, να πολεμά το ρατσισμό και να υπερασπίζεται την ελευθερία, τη δικαιοσύνη και τη θρησκευτική ανοχή. Μόνο έτσι- δηλαδή όπως πράττει καθημερινά αλλά και διαχρονικά η Τουρκία- θα τιμηθεί η μνήμη του Άλι, γράφει ο Ερντογάν. (Για όσους δεν γνωρίζουν, οι Οθωμανοί και οι μουσουλμάνοι υπήρξαν οι μεγαλύτεροι διακινητές σκλάβων στην υποσαχάρια Αφρική. Η πιθανότητα οι πρόγονοι του Άλι να σκλαβώθηκαν και να πουλήθηκαν για την Αμερική από μουσουλμάνους, είναι αρκετά μεγάλη).

Πέραν όμως του ίδιου του Μπουγιούκ Ηγέτη, υπάρχουν και τα υπόλοιπα.

Ο Μοχάμεντ Άλι ήταν μουσουλμάνος, όχι όμως της κοπής Ερντογάν και του σιναφιού του. Το 1964 στα 22 του, ο Άλι έγινε μέλος του “Έθνους του Ισλάμ”, ενός πολύ ιδιότυπου αμερικανικού μουσουλμανικού κινήματος που ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1930. Με τα σημερινά δεδομένα, το σουνιτικό Ισλάμ του Ταγίπ θα θεωρούσε τα μέλη του “Έθνους του Ισλάμ” καφούρ, δηλαδή, άπιστους. Αν το “Έθνος του Ισλάμ” ήταν στη Συρία σήμερα, οι τζιχαντιστές σύμμαχοι του Ερντογάν θα έσφαζαν όλα τα μέλη του- όπως ακριβώς κάνουν καθημερινά με τους μη σουνίτες σε Συρία και σε Ιράκ.

Το 1975 ο Άλι προσχώρησε στο Σουνιτικό Ισλάμ. Όμως ακριβώς επειδή ο Άλι βάδιζε με τους “δικούς” του κανόνες, το 2005 προσχώρησε στον Σουφισμό, ένα κίνημα που είναι μεν μουσουλμανικό αλλά είναι ταυτόχρονα ανεχτικό, πολυπολιτισμικό, πλατωνικό, κ.λπ. Ο Σουφισμός είναι ανάθεμα στους σουνίτες της κοπής Ερντογάν.

Όπως όλοι γίναμε μάρτυρες από τηλεοράσεως στις 9-10 Ιουνίου, η θρησκευτική τελετή και η κηδεία του Μοχάμετ Άλι ήταν ουσιαστικά μια γιορτή για τη ζωή του. Όλες οι εκδηλώσεις ήταν πολυθρησκευτικές και πολυπολιτισμικές. Υπήρχαν χριστιανοί, υπήρχαν μουσουλμάνοι, υπήρχαν και Εβραίοι. Και ας μην ξεχνάμε πως ναι μεν ο Άλι ήταν μουσουλμάνος, αλλά η (χριστιανική) κουλτούρα των μαύρων στην Αμερική παραμένει κυρίαρχη.

Επιπλέον πολλοί συγγενείς του, ακόμη και παιδιά του, είναι χριστιανοί, μια δε κόρη του έχει Εβραίο άνδρα και απέκτησε μαζί του παιδί. Επιπλέον, ο ένας από του δύο επίσημους ομιλητές- ο άλλος ήταν ο Πρόεδρος Κλίντον- ήταν ο Μπίλυ Κρύσταλ, ένας πασίγνωστος ηθοποιός και χιουμορίστας που είναι εβραϊκής καταγωγής και τον οποίο ο Άλι αποκαλούσε χαϊδευτικά “ο μικρός μου Εβραίος αδελφός”.

Νομίζω γίνεται πλέον αντιληπτό πως μέσα σε ένα τέτοιο “σουφιστικό” περιβάλλον, ένας αγνοημένος και βλοσυρός Ερντογάν δεν είχε καμία θέση. Με την έντονη παρουσία των Εβραίων και μόνο, θα πάθαινε αποπληξία!

Διαφορετικά και μεγαλοπρεπώς φαντάστηκε την παρουσία του στο Λούϊβιλλ, ο Μπουγιούκ Ηγέτης και αλλιώς του προέκυψε. Και, μαζί με όλα, μόλις προσγειώθηκε το αεροπλάνο του στην Αμερική, άρχισε να κυκλοφορεί και μια φήμη πως επίσημος προσκεκλημένος στην κηδεία ήταν και ο Φετουλάχ Γκιουλέν, ο εξόριστος στην Αμερική Τούρκος Χότζιας, που είναι μεν σουνίτης αλλά που δεν έχει κανένα πρόβλημα με τον Σουφισμό. Ο Γκιουλέν, πάλαι ποτέ πνευματικός και σύμμαχος του Ερντογάν, είναι σήμερα η νέμεσή του. Είναι ο χειρότερος του εχθρός, αφού αμφισβητεί τόσο την πολιτική όσο και τη θρησκευτική του ηγεμονία. Ο Ερντογάν τον έχει προγράψει, χαρακτηρίζοντας τον ως “τρομοκράτη” και απαιτεί από τους Αμερικανούς συμμάχους του να τον εκδώσουν στην Τουρκία.

Ο Ερντογάν πήγε για μαλλί στην κηδεία ενός μεγάλου άνδρα και έφυγε κουρεμένος. Και εκεί, όλα έγιναν ξαφνικά και πολύ γρήγορα. Αρκετοί από τους ενεργούμενούς του δημοσιογράφους, που τον συνόδεψαν με το αζημίωτο -στο 600 εκατ. δολαρίων προεδρικό του αεροπλάνο για να καταγράψουν μια ακόμη “κατάκτησή του”- στο Λούϊβιλλ τούτη τη φορά – δεν κατάλαβαν, καλά-καλά, τί συνέβη. Οι ανταποκρίσεις τους, που δημοσιεύθηκαν τη μέρα της κηδείας, κατέληξαν να είναι ετεροχρονισμένες. Ο Ερντογάν ήταν φευγάτος.

Υ.Γ. Στην κηδεία παρευρέθηκε και ο βασιλιάς της Ιορδανίας, Απτουλλάχ. Δεν τον άκουσε κανένας. Σεβάστηκε τον Μοχάμεντ Άλι και την ιστορία του. Και αντίθετα με τον “νεο-χαλίφη” της Άγκυρας, ο Απτουλλάχ έχει καταγωγή από την αραβική φυλή των Χασεμιτών. Ανήκει δηλαδή στη φυλή του Μωάμεθ.

[Πηγή: Mignatiou.com, 15/06/2016]