Το Μυστικό των Πρεσπών
Τους θρύλους τους δημιουργεί ο λαός.
Οι συγγραφείς επινοούν. Βέβαιος είναι
μονάχα ο θάνατος».
Ντανίλο Κις
Του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη*
Ο βραβευμένος Γιουγκοσλάβος συγγραφέας Ντανίλο Κις όσο ζούσε βυθιζόταν μέσα από τα βιβλία του στα άδυτα της ιστορίας και των πολιτικών θεμάτων των Βαλκανίων -και όχι μόνο- ανιχνεύοντας τις γνωστικές διδασκαλίες, τις αιρέσεις που απορρέουν από την Βίβλο και το Κοράνι και τα αινίγματα των μυστικιστών. Ο Ντανίλο που πέθανε πολύ νωρίς, στα 54 χρόνια του στο Παρίσι το 1989, δεν πρόλαβε να δει την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και την διάλυση της πατρίδας του της Γιουγκοσλαβίας και όσα συνέβησαν μετά. Οι πόλεμοι που ακολούθησαν στα Βαλκάνια, και ιδιαίτερα αυτός της Βοσνίας, ήταν μια τραγική μαρτυρία της πολιτικής και ιδεολογικής εκμετάλλευσης των θρησκευτικών διαφορών σε μια κοινωνία της οποίας η ιστορική συνέχεια ενσωματώνει ένα πολιτισμικό μωσαϊκό με βασικές ψηφίδες την Ορθοδοξία, τον Καθολικισμό και το Ισλάμ, μαζί με όλες τις παραφυάδες τους.