Το Μέτωπο της Βαλτικής - Το καυτό σημείο στην σύγκρουση της Δύσης με την Ρωσία

Το Μέτωπο της Βαλτικής

Το καυτό σημείο στην σύγκρουση της Δύσης με την Ρωσία

 

«Όσον αφορά τη θέση των συμπατριωτών μας στις χώρες της Βαλτικής, μιλάμε συνεχώς γι' αυτό, εφιστώντας την προσοχή των κυβερνήσεων των χωρών της Βαλτικής…».

Βλαντίμιρ Πούτιν, για τις χώρες της Βαλτικής

 

του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη

 

Ο πόλεμος που διεξάγεται σήμερα είναι ένας άλλος παγκόσμιος πόλεμος, η διεξαγωγή του οποίου επηρεάζει άμεσα και θα καθορίσει μακροπρόθεσμα την διεθνή πολιτική τάξη. Ορισμένοι πολιτικοί αναλυτές αναρωτιούνται, μάλιστα, αν αυτή η σύγκρουση είναι «ο πρώτος πραγματικά παγκόσμιος πόλεμος», ένας πόλεμος περισσότερο παγκόσμιος από τους δύο που έχουν προηγηθεί, όπως έγραψε στους Τάϊμς της Νέας Υόρκης ο Τόμας Φρίντμαν. Η σημερινή κατάσταση στην Ουκρανία θυμίζει εν πολλοίς μια σκηνή από την ταινία Kingdom of the Heaven του Ρίντλεϋ Σκοτ, η υπόθεση της οποίας περιστρέφεται γύρω από την εκστρατεία των Σταυροφόρων στην Μέση Ανατολή κατά τον Μεσαίωνα.

Μία από τις σκηνές της ταινίας δείχνει τον σταυροφορικό στρατό του Γκυ ντε Λουζινιάν να πορεύεται εναντίον του Σαλαντίν μέσα στην έρημο, με τον καυτό ήλιο, την δίψα και την πείνα να θερίζει τις γραμμές των μαχητών της δυτικής χριστιανοσύνης. Ο Γκυ είχε κάνει το μεγάλο λάθος να πάει να πολεμήσει μακριά από την έδρα του, αποκομμένος από τις πηγές του ανεφοδιασμού του, επιτρέποντας έτσι στον μέγα Σαλαδίνο να τον κατατροπώσει.

Το ίδιο λάθος έκαναν κατά καιρούς οι εχθροί της Ρωσίας, μόνο που στην περίπτωσή της ήταν ο χειμώνας και ο παγετός που έπαιζαν τον ρόλο της ερήμου και του ήλιου. Στην ίδια παγίδα κινδυνεύει να πέσει και το ΝΑΤΟ με τους μισθοφόρους του και τους «εθελοντές» του -που, στην ουσία, είναι το κύριο σώμα του «ουκρανικού στρατού»- στο σημερινό μέτωπο της Ουκρανίας.

Υπάρχει, όμως, ένα άλλο σημείο όπου οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ μπορούν να επιτεθούν στην Ρωσία, στην Βαλτική Θάλασσα, απ’ όπου μπορούν να κάνουν «σάντουϊτς» τον ρωσικό στρατό. Πρόκειται για τον μεγάλης στρατηγικής σημασίας διάδρομο, γνωστό ως «Διάδρομο Σουβάλκι» (Suwalki Gap), που οδηγεί στον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ από την Λευκορωσία. Το Καλίνινγκραντ είναι στρατηγικά και στρατιωτικά εξαιρετικά σημαντικό για την Μόσχα. Εδώ και πολύ καιρό αναφέρεται ως το «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» του Κρεμλίνου στην Βαλτική Θάλασσα, όπου μπορεί να τοποθετήσει όπλα σε εκπληκτικά μικρή απόσταση από την Δυτική Ευρώπη.

Αυτό εξηγεί γιατί οι Ρώσοι διατηρούν έναν βαριά οπλισμένο θύλακα μεταξύ των συνόρων Λιθουανίας-Πολωνίας. Η κατάσταση, επομένως, σε αυτή την περιοχή εξαρτάται άμεσα από τις εξελίξεις στην Ουκρανία, με την οποία η ρωσική παρουσία στην Βαλτική έχει μια σημαδιακή ιστορική σχέση από τον 19ο αιώνα.

Από την Πολτάβα μέχρι σήμερα

Το 1648, ο Πολωνός βασιλιάς Ιωάννης Β’ Καζίμηρος Βάζα είχε κάνει μια σαφή πρόβλεψη που βγήκε αληθινή για την χώρα του αλλά και την Ευρώπη. Προφήτευσε με διαύγεια ότι οι γείτονες της Πολωνίας θα επωφεληθούν από την παρακμή της για να ενισχυθούν σε βάρος της. Με την Πολωνία ακρωτηριασμένη, είχε πει, η τύχη της Βόρειας Ευρώπης θα παίζεται ανάμεσα στην Σουηδία και την Ρωσία.

Ήδη, ο Ιβάν Δ’ ο Τρομερός είχε φανεί αποφασισμένος να σπάσει το πολωνικό μονοπώλιο στην Βαλτική και η Σουηδία είχε στρέψει τις βλέψεις της στα ανατολικά της παράλια.

Το πόσο σημαντική είναι η Βαλτική για την ρωσική ιστορία σημαδεύεται από το γεγονός ότι, με την θεμελίωση της Αγίας Πετρούπολης, η Ρωσία μεταβλήθηκε σε μια μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη – πολιτικά, πολιτιστικά και γεωγραφικά. Αφ’ ότου εξασφάλισε πρόσβαση στην Βαλτική Θάλασσα μέσα από τις νίκες του κατά τον Μεγάλο Βόρειο Πόλεμο, με τους Σουηδούς και τους συμμάχους τους, ο Τσάρος Πέτρος ο Α’ (Μέγας Πέτρος) ίδρυσε την πόλη της Αγίας Πετρούπολης στο σημείο όπου ο ποταμός Νέβας εκβάλλει στην Βαλτική Θάλασσα, ως τη νέα πρωτεύουσα της Ρωσίας, στις 27 Μαΐου 1703.

Η Αγία Πετρούπολη (Σανκτ Πετερμπούργκ - επί σοβιετικής εποχής Λένινγκραντ) , η Πόλη του Αγίου Πέτρου, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη και πολιτιστική πρωτεύουσα της Ρωσίας. Αποτελεί ομοσπονδιακή πόλη και μια από τις 85 ομοσπονδιακές ενότητες στις οποίες διαιρείται διοικητικά η χώρα.

Η βασιλεία του Μεγάλου Πέτρου χαρακτηρίστηκε από μια σειρά σαρωτικών στρατιωτικών, πολιτικών, οικονομικών και πολιτιστικών μεταρρυθμίσεων βασισμένων στα δυτικά ευρωπαϊκά μοντέλα. Οι νίκες του διεύρυναν την αυτοκρατορία του και η ήττα της Σουηδίας χάρισε στην Ρωσία άμεση πρόσβαση στην Βαλτική Θάλασσα, κάτι που ήταν ένας δια βίου στόχος του Ρώσου μονάρχη.

Η σουηδική υπεροχή στην Βόρεια Ευρώπη κατέρρευσε με την μάχη της Πολτάβα (28 Ιουνίου 1709), που θα έκρινε την τύχη του Μεγάλου Βόρειου Πολέμου. Με την λήξη του πολέμου αυτού, το 1721, με νικητή την Ρωσία, δημιουργήθηκε μια νέα ευρωπαϊκή ισορροπία. Τελείωσε το γαλλο-σουηδικό εγχείρημα για τον έλεγχο της Ευρώπης, η Αγγλία γίνεται αναμφισβήτητος επιδιαιτητής των ευρωπαϊκών ζητημάτων και η Ρωσία, αποκτώντας την πολυπόθητη υπεροχή στην Βαλτική, εισέρχεται στο κλαμπ των ισχυρών ευρωπαϊκών δυνάμεων. Μέχρι τότε, οι Δυτικοευρωπαίοι δεν υπολόγιζαν την τεράστια αυτή χώρα, την κόρη του Βυζαντίου, ως σοβαρή οικονομικο-πολιτιστική δύναμη. Καταλαβαίνετε, βέβαια, το σοκ των ευρωπαϊκών αρχουσών τάξεων, όταν ο Μέγας Πέτρος κατάφερε να εκσυγχρονίσει την Ρωσία και να την καταστήσει υπολογίσιμη δύναμη για τις ευρωπαϊκές αυλές.

Η Μάχη της Πολτάβα (28 Ιουνίου 1709). Πίνακας του Denis Martens του Νεότερου, 1726.

Στην καθοριστική μάχη της Πολτάβα, που βρίσκεται στην ανατολικο-κεντρική Ουκρανία, ο σουηδικός στρατός, ο οποίος ήταν ο πιο ισχυρός στρατός στον ευρωπαϊκό Βορρά, υπέστη μια πρωτοφανή σε έκταση ήττα. Από τότε μέχρι σήμερα, η μεγαλύτερη έγνοια των Δυτικών ήταν να αποτρέψουν την επανάληψη παρόμοιων στρατιωτικών επιτυχιών της Ρωσίας που θα την έκαναν κυρίαρχη σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερα ευρωπαϊκά εδάφη. Ο κριμαϊκός πόλεμος, η αποτροπή της καθόδου της στο Αιγαίο και την Μεσόγειο, η φιλοτουρκική τους στάση, η ενίσχυση του χιτλερικού καθεστώτος, η επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς κ.ά. εντάσσονται σε αυτή την στρατηγική τους τρεις τελευταίους αιώνες. Η νικηφόρα προέλαση του Κόκκινου Στρατού,  η σοβιετική εκδοχή του ρωσικού στρατεύματος, μέχρι το Βερολίνο, το 1945, ήταν ένα άλλο αξεπέραστο σοκ για την Δύση. «Αυτό που τους πείραξε περισσότερο», έλεγε ο ελληνικής καταγωγής Στρατάρχης Ζούκωφ, «δεν ήταν ότι πήγαμε το σφυροδρέπανο στο κέντρο της Ευρώπης, αλλά τον δικέφαλο αετό»…

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν, μιλώντας μετά την έναρξη της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» στην ανατολική Ουκρανία, συνέκρινε την σημερινή πολιτική της Μόσχας με εκείνη του Μεγάλου Πέτρου. Τον Ιούνιο, μετά την επίσκεψή του σε μια έκθεση αφιερωμένη στον Μεγάλο Πέτρο και τον Μεγάλο Βόρειο Πόλεμο, απευθυνόμενος σε νέους επιχειρηματίες στην Μόσχα, είπε: «Ο Πέτρος ο Μέγας, όταν ήταν σε πόλεμο με την Σουηδία… δεν τους πήρε τίποτα, αντίθετα επέστρεψε στην Ρωσία ό,τι ήταν δικό της». Και συνέχισε, αναφερόμενος εμφανώς στον τρέχοντα πόλεμο, λέγοντας ότι «Επαφίεται σε εμάς να ξαναπάρουμε πίσω ό,τι ανήκει στην χώρα μας και να ισχυροποιήσουμε την Ρωσία».

Επαινώντας τα αυτοκρατορικά κατορθώματα του Μεγάλου Πέτρου, ο Ρώσος πρόεδρος επισήμανε ότι «μία χώρα είναι είτε κυρίαρχη είτε αποικία» με αφορμή την αναμενόμενη ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Η προσθήκη των δύο σκανδιναβικών χωρών στην δυτική στρατιωτική συμμαχία έριξε κι άλλο λάδι στην φωτιά της έντασης που σιγοκαίει στην Βαλτική.

Επικεντρωνόμενος στην «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» κατά της Ουκρανίας, ο Πούτιν δήλωσε ότι ο κύριος στόχος της εισβολής ήταν να υπερασπιστεί τον «δικό μας» λαό στην κυρίως ρωσόφωνη περιοχή του Ντονμπάς της ανατολικής Ουκρανίας. Τόνισε δε ότι οι Ρώσοι στρατιώτες στο Ντονμπάς πολεμούν, επίσης, για να υπερασπιστούν το «δικαίωμα της Ρωσίας να εξασφαλίσει την ανάπτυξη των ομοεθνών της στην περιοχή».

«Η Δύση αρνήθηκε βασικά να εκπληρώσει τις προηγούμενες υποχρεώσεις της, αποδείχθηκε ότι ήταν αδύνατον πλέον να επιτευχθούν νέες συμφωνίες μαζί της», δήλωσε ο Πούτιν. «Στην τρέχουσα κατάσταση, με φόντο τους αυξανόμενους κινδύνους για εμάς και τις απειλές, η απόφαση της Ρωσίας να διεξάγει μια ειδική στρατιωτική επιχείρηση ήταν επιβεβλημένη - δύσκολη, φυσικά, αλλά επιβεβλημένη και αναγκαία».

Από την άλλη πλευρά, το ΝΑΤΟ προειδοποιεί ξεκάθαρα ότι είναι έτοιμο να πολεμήσει την Ρωσία σε έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, μέσα από τις δηλώσεις του νέου αρχιστράτηγου της Βρετανίας. Ο νέος αρχηγός στρατού (Α/ΓΕΣ) του Ηνωμένου Βασιλείου, στρατηγός Sir Patrick Sanders, προειδοποίησε τους Βρετανούς στρατιώτες, ότι «πρέπει να προετοιμάσουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις για πόλεμο στο έδαφος της Ευρώπης για άλλη μια φορά».

Σε ένα μήνυμα προς τα βρετανικά στρατεύματα, έγραψε: «Είμαι ο πρώτος αρχηγός του Γενικού Επιτελείου από το 1941 που αναλαμβάνει την διοίκηση του Στρατού στην σκιά ενός χερσαίου πολέμου στην Ευρώπη με τη συμμετοχή μιας ευρωπαϊκής δύναμης... Η κλίμακα της διαρκούς απειλής από την Ρωσία δείχνει ότι έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή ανασφάλειας. Μοναδικό καθήκον μου είναι να καταστήσω τον Στρατό μας όσο πιο θανατηφόρο και αποτελεσματικό γίνεται. Τώρα είναι ο καιρός και είναι στο χέρι μας να εκμεταλλευθούμε την ευκαιρία».

Δυνάμεις του ΝΑΤΟ συγκεντρώνονται συνέχεια στην Βαλτική τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την έναρξη της σύγκρουσης Δύσης-Ρωσίας στην Ουκρανία. Εδώ μια νατοϊκή ομάδα μάχης, στην Τάπα της Εσθονίας, τον Μάρτιο του 2018.

Πολεμικές κινήσεις στην Βαλτική

Το ΝΑΤΟ θα αντιδράσει με ενότητα και αποφασιστικότητα, ενισχύοντας τις δυνάμεις του στον βαλτικό και αρκτικό Βορρά, για να κρατήσει τους λαούς της συμμαχίας ασφαλείς διότι πουθενά πλέον δεν μπορεί να θεωρείται η ασφάλεια δεδομένη. Αυτά έγραψε σε άρθρο του, αρχικά στην καναδική Globe and Mail, στις 24 Αυγούστου 2022, ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.

Στο πλαίσιο αυτό, η κατάσταση στη βόρεια πλευρά του Ανατολικού Μετώπου του ΝΑΤΟ, στη Βαλτική Θάλασσα, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Εδώ, η αύξηση της αμερικανικής στρατιωτικής ισχύος είναι πρωτοφανής σε ρυθμό και όγκο. 

Θα πρέπει να τονιστεί ότι είναι η πρώτη φορά στην μεταπολεμική ιστορία που μια πλήρης αμφίβια (αποβατική) ομάδα του αμερικανικού ναυτικού έφθασε φέτος το καλοκαίρι στην Βαλτική Θάλασσα, γεγονός που από μόνο του μιλάει για την σοβαρότητα των νατοϊκών προθέσεων. 

Μια άλλη είδηση, εξίσου σοβαρή, που πέρασε σχεδόν απαρατήρητη από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, είναι το γεγονός ότι το πυραυλικό καταδρομικό του ρωσικού ναυτικού «Στρατάρχης Ουστίνωφ» (Marshal Ustinov) έχει εγκαταλείψει την Μεσόγειο Θάλασσα για τον Βορρά.

Το «Στρατάρχης Ουστίνωφ» πέρασε από τα Στενά του Γιβραλτάρ προς τα δυτικά στις 24.08.22, παρακολουθούμενο από δύο αμερικανικά αντιτορπιλικά, τα USS Cole (DDG-67) και USS Bainbridge (DDG-96).

Καθώς το γεγονός αυτό συνέβη ταυτόχρονα με την άφιξη του δεύτερου αμερικανικού αεροπλανοφόρου στο θέατρο της Νότιας Ευρώπης, η ρωσική διοίκηση πρέπει να έχει πολύ σοβαρούς λόγους να αποσύρει ένα από τα δύο πυραυλοφόρα καταδρομικά από την περιοχή αυτή. Δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι αυτό έγινε ενόψει της αυξανόμενης στρατιωτικής απειλής στη Βαλτική.

Η ρωσική πολιτικοστρατιωτική ηγεσία παρακολουθεί αυτή την απειλητική δυναμική των δυτικών στρατιωτικών προετοιμασιών στην περιοχή της Βαλτικής, όπου αυτές συγκεντρώνονται γύρω από την περιοχή του Καλίνινγκραντ.

Το Καλίνινγκραντ, ο ρωσικός θύλακας που είναι αποκομμένος από την Ρωσία εκατοντάδες χιλιόμετρα δυτικά της υπόλοιπης χώρας, είναι το τελευταίο σημείο «ανάφλεξης» μεταξύ της Μόσχας και της υπόλοιπης Ευρώπης, έγραψε σε άρθρο της η Washington Post (21 Ιουνίου 2022). Ευρισκόμενο μεταξύ της Λιθουανίας και της Πολωνίας, αμφότερες μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, στη νότια ακτή της Βαλτικής, έχει στενούς οικονομικούς δεσμούς με τους Ευρωπαίους γείτονές του.

Το Καλίνινγκραντ ήταν μέρος της Γερμανίας μέχρι το 1945, που ο Κόκκινος Στρατός το κατέλαβε από τους Ναζί. Παραχωρήθηκε στην Σοβιετική Ένωση με την Συνθήκη του Πότσδαμ μετά την λήξη του πολέμου. Μετά το 1946, δόθηκαν κίνητρα σε πολίτες από την Ρωσία και την Λευκορωσία, τα χωριά των οποίων είχαν καταστραφεί και οι περιουσίες τους είχαν ρημαχτεί από την Βέρμαχτ, να μετακομίσουν και να εγκατασταθούν εκεί. Στην συνέχεια, ακολούθησε και η αλλαγή των ονομασιών στην περιοχή.

Η Ρωσία μετονόμασε την πόλη σε Καλίνινγκραντ, το 1946, αλλάζοντας το παλιό γερμανικό της όνομα που ήταν Κένιγκσμπεργκ (Königsberg: η πόλη του βασιλιά), προς τιμήν ενός Βοημού βασιλέα. Ο μεγάλος Γερμανός φιλόσοφος του Διαφωτισμού, Ιμμάνουελ Καντ, έζησε στο Καλίνινγκραντ από την ημέρα που γεννήθηκε, το 1724, μέχρι την ημέρα του θανάτου του, το 1804. Δεν εγκατέλειψε ποτέ την γενέτειρα πόλη του και ο τάφος του βρίσκεται στον καθεδρικό ναό της πόλης.

Το Καλίνινγκραντ στέκεται στις εκβολές του ποταμού Πρεγκόλυα (Pregolya) και απολαμβάνει τα θερμά καλοκαίρια του, με το δεδομένο όμως ότι μπορεί να βρέξει οποιαδήποτε στιγμή του έτους. Έχοντας αποτελέσει μέρος της Ανατολικής Πρωσσίας μέχρι το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η πόλη έχει βρεθεί κατά καιρούς υπό την κατοχή Τευτόνων, Πολωνών, Γερμανών, Πρώσσων και Σοβιετικών – γεγονός που αντανακλάται στην συναρπαστική της αρχιτεκτονική και τον πολυεθνικό πληθυσμός της.

Η πρώην σύζυγος του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, Λουντμίλα Αλεκσάντροβα Σκρέμπνιεβα, κατάγεται από το Καλίνινγκραντ, το οποίο πήρε το όνομά του από τον σημαντικό σοβιετικό αγωνιστή Μιχαήλ Καλίνιν (η κατάληξη -grad της λέξης σημαίνει «πόλη»). Είναι γνωστό ως «Μικρή Ρωσία» και το πιο φιλικό και άνετο μέρος να ζεις σήμερα στην Ρωσία, αν και ήταν κλειστό για τους ξένους μέχρι το 1991. Σε αυτό το «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» έχει την έδρα του ο ρωσικός στόλος της Βαλτικής και το Κρεμλίνο έχει τοποθετήσει πυρηνικά όπλα, σύμφωνα με όσα ισχυρίζονται οι Λιθουανοί.

Η Μόσχα ανακοίνωσε την άνοιξη του 2022, ότι πραγματοποίησε εκεί προσομοίωση εκτοξεύσεων του πυραυλικού συστήματος Iskander, το οποίο διαθέτει πυρηνικές δυνατότητες.

Προς το παρόν, η ατμόσφαιρα παραμένει ήρεμη στην ευρύτερη περιοχή, αν και τα τρία γειτονικά κράτη της Βαλτικής -Λιθουανία, Εσθονία, Λετονία- είναι εχθρικά προς την Ρωσία και συγκαταλέγονται μεταξύ των πιο σκληρών υποστηρικτών του καθεστώτος της Ουκρανίας.

Τον Ιούνιο υπήρξε ένταση μεταξύ Λιθουανίας και Ρωσίας, όταν η λιθουανική κρατική σιδηροδρομική εταιρεία LTG αποφάσισε να εφαρμόσει τις δυτικές «κυρώσεις» στον Διάδρομο Suwalki και να μην επιτρέπει πλέον την διέλευση απαγορευμένων από την ΕΕ ρωσικών προϊόντων. Το Καλίνινγκραντ εφοδιάζεται βασικά δια θαλάσσης από την Ρωσία, αλλά με αυτή την κίνηση θα επλήττετο σοβαρά το εμπόριο της πόλης.

Η ένταση κατά μήκος του «Διαδρόμου Suwalki», που πήρε το όνομά του από μια κοντινή πολωνική πόλη, είχε φουντώσει και παλιότερα όταν το ΝΑΤΟ είχε αποφασίσει να στείλει 4.000 στρατιώτες στην Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής. Την ίδια μέρα, η Ρωσία ξεκίνησε στρατιωτικές ασκήσεις μεγάλης έκτασης.

Το Κρεμλίνο χαρακτήρισε την κίνηση της Λιθουανίας «πρωτοφανή και παράνομη» και κάλεσε τον ύπατο εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα διπλωματικά ζητήματα στην Μόσχα για να διαμαρτυρηθεί. Ο Νικολάϊ Πατρούσεφ, γραμματέας του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, δήλωσε ότι η απάντηση της Μόσχας θα έχει «σοβαρές» επιπτώσεις στον λιθουανικό λαό.

Με το δεδομένο ότι μεγάλο μέρος των προμηθειών του το Καλίνινγκραντ το λαμβάνει μέσω οδών που περνούν από την Λιθουανία, ο Κυβερνήτης της περιοχής, που φθάνει στο 1 εκατομμύριο κατοίκους, Αντόν Αντρέγιεβιτς Αλιχάνοφ (Антон Андреевич Алиханов)‎, που έχει γεννηθεί στο Σοχούμι της Γεωργίας και έχει πατέρα Έλληνα του Καυκάσου, κατηγόρησε την Λιθουανία ότι διατηρεί πολύ υψηλή ρητορική και συντηρεί την ένταση, κι ενώ δεν έχει καμμία συμβιβαστική πρόθεση, ερμηνεύει αντίστροφα την κατάσταση σαν η Ρωσία να είναι αυτή που απειλεί.

Το Καλίνινγκραντ, μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, το αποκαλούσαν «Βαλτικό Χονγκ Κονγκ» και λειτουργεί ως ΕΟΖ με χαμηλούς φόρους και ελάχιστους δασμούς.

Σήμερα είναι ένα Oblast (Ομοσπονδιακό Υποκείμενο και Εξκλάβιο) της Ρωσίας, η οποία είναι Ομοσπονδιακή Δημοκρατία από 5 Ομόσπονδες ενότητες και 6 τύπους Ομοσπονδιακών Υποκειμένων (oblast). Ο Κυβερνήτης είναι η ανώτατη εκτελεστική θέση της Κεντρικής Κυβέρνησης και η Δούμα του Oblast εκλέγεται δημοκρατικά. Τα τρία γειτονικά κράτη της Βαλτικής, τα οποία μέχρι την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης ήταν μέλη της, μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου έσπευσαν να εναχθούν στο ΝΑΤΟ. Όπως γράφει ο στρατιωτικός αναλυτής Yuriy Borisov (27/8/2022) στο fondsk.ru, αν δημιουργηθεί ένα στρατιωτικοπολιτκό κενό κάπου αλλού, αργά ή γρήγορα θα καλυφθεί από άλλους.

«Τέσσερα μαχητικά αεροσκάφη Eurofighter Typhoon της ισπανικής Πολεμικής Αεροπορίας μεταφέρθηκαν στην εσθονική αεροπορική βάση Emari για να ενισχύσουν την προωθημένη αεροπορική ομάδα του ΝΑΤΟ στην περιοχή της Βαλτικής.

Η ομάδα αποτελείται τώρα από 21 μαχητικά αεροσκάφη.

- τέσσερα ουγγρικά και πέντε τσεχικά JAS-39 Gripen στη Λιθουανία (AvB Siauliai),

- τέσσερα γερμανικά και τέσσερα ισπανικά Eurofighter Typhoon στην Εσθονία (ABB Emari),

- τέσσερα ιταλικά Eurofighter Typhoon στην Πολωνία (AFB Malbork).

Η είδηση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική διότι, κατά την σοβιετική περίοδο, η βάση Emari ήταν ισχυρό προπύργιο της άμυνας της ΕΣΣΔ.

Το 1991, όταν η Εσθονία έπαψε να αποτελεί μέρος της Σοβιετικής Ένωσης, το αεροδρόμιο στέγαζε το 170ο σύνταγμα ναυτικής αεροπορίας επίθεσης (βομβαρδιστικά Su-24 πρώτης γραμμής) της 132ης μεραρχίας ναυτικής αεροπορίας επίθεσης της Σεβαστούπολης.

Στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν ήταν αδύνατο να πιστέψει κανείς ότι αεροσκάφη κρούσης του ΝΑΤΟ ικανά να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα θα εδρεύουν σε αυτό το σοβιετικό αεροδρόμιο (αεροπορική βάση Emari στην Εσθονία) σε άμεση γειτνίαση με σημαντικά πολιτικά και βιομηχανικά κέντρα της Ρωσίας. Και να ‘ταν μόνο αυτό! Όλο το στρατηγικό «μαξιλάρι» της άμυνας της ΕΣΣΔ στη Δύση, που πληρώθηκε με το αίμα εκατοντάδων χιλιάδων πεσόντων σοβιετικών στρατιωτών το 1944-45, δόθηκε στους εχθρούς της Ρωσίας, οι οποίοι το μετατρέπουν τώρα σε εφαλτήριο για μια επίθεση εναντίον της. Η οποία, στην πραγματικότητα, έχει ήδη ξεκινήσει και στο εγγύς μέλλον μπορεί να αποκτήσει έναν πολύ πιο επικίνδυνο χαρακτήρα. Υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι τέτοιες εξελίξεις είναι πολύ κοντά να αρχίσουν.

Ταυτόχρονα, στην περιοχή λαμβάνει χώρα μια σημαντική ενίσχυση της ομάδας αεροπορικών επιδρομών του ΝΑΤΟ. Εκτός από τη συγκέντρωση αεροπορικών δυνάμεων ορισμένων χωρών του ΝΑΤΟ στο αεροδρόμιο Emari (Εσθονία), σημειώνεται επίσης η άφιξη αρκετά μεγάλων δυνάμεων της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ στο θέατρο:

«Η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ έχει ήδη αναπτύξει 12 μαχητικά αεροσκάφη F-22 Raptor πέμπτης γενιάς στην Πολωνία για να ενισχύσει την αμυντική ικανότητα της περιοχής και να ενισχύσει την αποστολή του ΝΑΤΟ», ανέφερε το Πολωνικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Η άφιξη των αεροσκαφών F-22 στην πολωνική βάση σημαίνει ότι ο σύμμαχός μας στις ΗΠΑ είναι πολύ σοβαρός για την ενίσχυση της ανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ σύμφωνα με τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της συμμαχίας στη Μαδρίτη. Αυτό θα μας επιτρέψει για πρώτη φορά να μάθουμε τον εξοπλισμό και να εκτελέσουμε καθήκοντα από κοινού και να προσαρμοστούμε ταχύτερα στη μελλοντική υιοθέτηση των πιο προηγμένων τεχνικά αεροσκαφών F-35», δήλωσε ο συνταγματάρχης Piotr Ostrouch, διοικητής της 32ης Τακτικής Αεροπορικής Βάσης στο Lask, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης.

Παράλληλα, η στρατηγική αεροπορία των ΗΠΑ, η οποία έχει επίσης ενισχυθεί στην Ευρώπη, πραγματοποιεί πτήσεις επίδειξης και στα δύο πιθανά σημεία κρίσης - στην Βαλτική και στα Βαλκάνια. Αυτό αποτελεί σαφή ένδειξη της διασύνδεσής τους στον δυτικό στρατιωτικό σχεδιασμό. Το γεγονός ότι η περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης σε αυτές τις περιοχές σχεδιάζεται από το ΝΑΤΟ για τους επόμενους μήνες σημαίνει ότι η μοιραία ανάφλεξη γύρω από το Καλίνινγκραντ, την ιστορική πατρίδα του φιλόσοφου που προσπάθησε να συμβιβάσει την κριτική σκέψη με το μέτρο και την ηθική, ίσως να είναι επί θύραις με τα security risks (κίνδυνοι ασφάλειας) που θα προκύψουν να είναι πέρα από κάθε μέτρο.

 

Δημοσιεύθηκε στο Hellenic Nexus τ.183 – Οκτώβριος 2022