Ουκρανία, η Επιστροφή της Ιστορίας: Τα ρωσικά μυστήρια και η Rand Corporation

Ουκρανία, η Επιστροφή της Ιστορίας: Τα ρωσικά μυστήρια και η Rand Corporation

«Η εποχή που σχετιζόταν με την οικοδόμηση μιας κεντρικής νέας παγκόσμιας τάξης έχει οριστικά τελειώσει».

Βλαδίμηρος Πούτιν

 

Του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη

Υπάρχουν στιγμές που η ιστορία επιταχύνεται απότομα, όπως σήμερα, με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Και για το καλύτερο και για το χειρότερο. Οι Ρώσοι, για μια ακόμα φορά, μετά το 1917 και το ’91, θα αλλάξουν για πάντα το πρόσωπο της Ευρώπης. Οι κινήσεις των Ρώσων και η ιδιαίτερη στρατηγική τους πάντοτε δημιουργούσε ερωτηματικά και εκνευρισμό στις δυτικές δυνάμεις. Ο Ουΐνστον Τσώρτσιλ είχε ορίσει την Ρωσία ως «έναν γρίφο τυλιγμένο σ’ ένα μυστήριο το οποίο είναι τοποθετημένο μέσα σε ένα αίνιγμα». Ο Βρετανός πρωθυπουργός τα είπε αυτά την 1η Οκτωβρίου 1939, μετά την υπογραφή στην Μόσχα (Αύγουστος 1939) του Γερμανο-Σοβιετικού Συμφώνου Μη Επίθεσης Ρίμπεντροπ-Μολότωφ και την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, μιλώντας στο ραδιόφωνο του BBC και αναφερόμενος στα ζωτικά συμφέροντα της Ρωσίας (τότε ΕΣΣΔ) στην Μαύρη Θάλασσα. Στη συνέχεια, ο δυτικός κόσμος εξακολούθησε να μην κατανοεί το κίνητρο πίσω από πολλές από τις σοβιετικές ενέργειες κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Ο Τσώρτσιλ δεν ήταν ο πρώτος που προβληματίστηκε με την φύση της Ρωσίας —μιας χώρας διχασμένης ιστορικά μεταξύ Ανατολής και Δύσης— ούτε ήταν ο τελευταίος. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, η Ρωσία υπέστη οικονομική καταστροφή και δύο άγριους εσωτερικούς πολέμους. Η αβεβαιότητα της καθημερινότητας συνδυάστηκε με κρίση εθνικής ταυτότητας. Οι Ρώσοι βρέθηκαν σε μια νέα χώρα και αντιμετώπισαν πιεστικά ερωτήματα: Τι σημαίνει να είσαι Ρώσος σε έναν μετασοβιετικό κόσμο; Πώς εγκαταλείπεται η ασφάλεια και οι πεποιθήσεις του παρελθόντος;

Στη δεκαετία του 2000, η οικονομική και πολιτική κατάσταση στη Ρωσία σταθεροποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό μετά την άνοδο του Πούτιν, αλλά αυτή η σταθερότητα ενθάρρυνε ένα νέο παράδοξο - μια νοσταλγία για την ισχύ του παρελθόντος μαζί με μια επιθυμία για ένα νέο μέλλον. Η Ρωσία αντιμετωπίζει τώρα νέα ερωτήματα. Πού οδεύει η Ρωσία; Επιστροφή στο παρελθόν του Ψυχρού Πολέμου ή προς μια νέα αυτοκρατορία;

Σήμερα, 83 χρόνια μετά, το απόφθεγμα του Τσώρτσιλ φαίνεται ότι εξακολουθεί να ισχύει για το πώς βλέπουν οι δυτικοί ηγέτες τους Ρώσους ομολόγους τους. Τα λόγια του Τσώρτσιλ ανταποκρίνονται στο διαχρονικό δυτικό αίσθημα που βλέπει την Μόσχα ως το «άλλο», μια ανεξιχνίαστη και απειλητική γη που παίζει με τους δικούς της κανόνες. Στην ίδια λογική βασίζεται και ο λυσσαλέος αντιρωσισμός που ξεχύνεται από παντού και ιδίως από τα δυτικά μίντια.

Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάζουν την Ρωσία ως επιτιθέμενη εναντίον ενός αδύναμου γείτονα, η Ουκρανία όμως είναι ενεργούμενό τους και έχει εξελιχθεί σε αντιρωσικό κράτος μετά το 2014. Η Ρωσία, από την μεριά της, θεωρεί δικαιολογημένα ως «υπαρξιακό» της ζήτημα την παρουσία του ΝΑΤΟ στα δυτικά της σύνορα. Έτσι, η Ρωσία είναι υποχρεωμένη να δράσει, αλλιώς θα έχει τον εχθρό προ των πυλών, κάτι που θα άλλαζε την παγκόσμια στρατηγική ισορροπία δραματικά. Οι ΗΠΑ αρνούνται οποιαδήποτε υποχώρηση του ΝΑΤΟ από την επέκταση προς ανατολάς γιατί το να περιορίσουν την Ρωσία είναι προαπαιτούμενο προκειμένου να αντιμετωπίσουν συνολικά την Κίνα. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, το Ουκρανικό πεδίο μάχης είναι μια λογική συνέχεια των επεκτατικών πολιτικών που έχει ακολουθήσει το ΝΑΤΟ μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.

Η γεωπολιτική κατανόηση της σημερινής κατάστασης αποδεικνύει ότι ο Φουκουγιάμα, με την πρόβλεψή του περί του «τέλους της ιστορίας», ήταν λάθος ενώ ο Χάντινγκτον με τον «πόλεμο των πολιτισμών» ήταν σωστός. Γιατί η σημερινή κρίση στην Ουκρανία έχει τόσο γεωπολιτικές, όσο και ιδεολογικές διαστάσεις.

Από μια αυστηρά νομικίστικη θεώρηση, οι ισχυρισμοί ότι «η Ρωσία παραβίασε την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας» ή ότι πρόκειται για «μια πράξη ρωσικής επιθετικότητας» φαίνονται λογικοί, αλλά είναι απλώς «κουβέντα να γίνεται». Όμως, από ηθική άποψη, το γεγονός ότι ολόκληρη η διεθνής κοινότητα έμενε αδρανής και συζητούσε αναποτελεσματικά περί πολιτικής επί οκτώ χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων ο άμαχος πληθυσμός του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ βομβαρδιζόταν συνεχώς από την ουκρανική «αντιτρομοκρατική επιχείρηση», είναι εντελώς ντροπιαστικό.

Η ιδεολογική διάσταση της ρωσικής επιχείρησης

Όλες αυτές τις μέρες δεχόμαστε βροχή πληροφοριών για τις στρατιωτικές ή τις γεωπολιτικές παραμέτρους αυτού του πολέμου, όμως, αποσιωπούνται εντελώς, ή αγνοούνται κατ’ ουσίαν, οι ιδεολογικές αιτίες που τον προκάλεσαν.

Μιλώντας για την επιχείρηση της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο διάσημος φιλόσοφος και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας, Αλεξάντρ Ντούγκιν -ο εμπνευστής της «Τέταρτης Πολιτικής Θεωρίας», που κυκλοφορεί και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Έσοπτρον- επισήμανε μεταξύ άλλων ότι «Δεν πρόκειται για πόλεμο με την Ουκρανία. Είναι μια σύγκρουση με την παγκοσμιοποίηση ως αναπόσπαστο πλανητικό φαινόμενο. Είναι μια αντιπαράθεση σε όλα τα επίπεδα – γεωπολιτικό και ιδεολογικό».

Ο Ντούγκιν θεωρεί την εξέλιξη της σύγκρουσης στην Ουκρανία και τα πολιτισμικά, υπαρξιακά της στοιχεία ως σημάδι πολυπολικότητας.

«Και από αυτή την άποψη», λέει, «δεν μπορούμε παρά να σταθούμε μαζί ως πόλος. Οι Ανατολικοί Σλάβοι είναι οι Ευρασιάτες φίλοι μας, είναι ένα ολοκληρωμένο έδαφος της Ευρασίας... Έχουμε ήδη ολοκληρώσει όλες τις διπλωματικές διαδικασίες... Το ουκρανικό κράτος τελειώνει μπροστά στα μάτια μας – δεν υπάρχει πια».

Πράγματι, αν το θέμα ήταν μόνο η αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονιέτσκ (DPR) και της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ (LPR), τα γεγονότα θα είχαν εξελιχθεί σύμφωνα με κάποιο διαφορετικό σενάριο.

Όμως, «Η Ρωσία απορρίπτει τα πάντα στην παγκοσμιοποίηση», όπως λέει ο Ντούγκιν: «την μονοπολικότητα, τον ατλαντισμό, τον νεοφιλελευθερισμό, τον μετανθρωπικό τεχνοφασισμό, την επίθεση στις παραδοσιακές αξίες (άνδρας-γυναίκα, κ.λπ.), με μια λέξη την Μεγάλη Επανεκκίνηση συνολικά». (www.geopolitica.ru/en/25.02.2022)

Με λίγα λόγια, ο Ρώσος θεωρητικός μάς λέει ότι η Ρωσία δεν είχε άλλη επιλογή: είτε να μπει μπροστά σε μια συμμαχία των Εθνών απέναντι στην διεθνή των ελίτ της παγκοσμιοποίησης είτε να εξαφανιστεί μαζί με τα άλλα έθνη που αντιστέκονται.

Διότι ο πόλεμος δεν άρχισε φέτος την 24η Φεβρουαρίου αλλά πριν 8 χρόνια, όταν ανατράπηκε η νόμιμη, φιλορωσική, κυβέρνηση της Ουκρανίας και τροποποιήθηκε το Σύνταγμα της χώρας, το οποίο στηριζόταν στην ουδετερότητα της Ουκρανίας και την μη ένταξή της σε στρατιωτικούς συνασπισμούς.

Η Rand Corporation και ο θίασος του θείου Σαμ

Παρ’ όλο που τα αφηγήματα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ έχουν αποδειχθεί ανακριβή και σε πολλές περιπτώσεις εσκεμμένα ψευδή -όπως ο μύθος της «Αραβικής Άνοιξης» και του «Euro Maidan»- πριν 30 χρόνια οι Ρώσοι έπεσαν στην παγίδα της αισιοδοξίας ότι θα ενσωματωθούν στην δυτικότροπη οντότητα του «παγκόσμιου χωριού», εγκατέλειψαν την σοβιετική τους ταυτότητα (και την προσοβιετική) και ήθελαν να γίνουν σαν του άλλους: να αντικαταστήσουν τον σοβιετισμό με τον γκλομπαλισμό.

Όμως, οι Ρώσοι στην συνέχεια δεν καταλάβαιναν γιατί το ΝΑΤΟ, αθετώντας τις υποσχέσεις του, ερχόταν όλο και πιο επιθετικά στα σύνορά τους. Ο Πούτιν, στην συνέχεια, για 20 χρόνια, προσπάθησε να αναστηλώσει την αξιοπρέπειά τους, εκμεταλλευόμενος το momentum της φιλελεύθερης, παγκοσμιοποιημένης, αγοράς και τους φυσικούς πόρους της Ρωσίας.

Προσπάθησε να προσεγγίσει ειρηνικά τους διεθνείς παίκτες, αλλά στο βάθος του μυαλού του είχε καταλάβει ότι η Δύση ακολουθούσε το δόγμα του Μπρεζίνσκι: «να αποσπάσουμε όλες τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, ιδιαίτερα την Ουκρανία». Το «Μαϊντάν» ήταν, την ουσία, μια regime change operation (επιχείρηση αλλαγής καθεστώτος). Ο Πούτιν απάντησε παίρνοντας την Κριμαία, αλλά αυτό δεν έφτανε. Από το Μαϊντάν και μετά, η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη.

Το στρατηγικό σχέδιο των Ηνωμένων Πολιτειών κατά της Ρωσίας εκπονήθηκε πριν από τρία χρόνια από την Rand Corporation (το Μανιφέστο της Rand Corp: Πώς να γονατίσετε την Ρωσία, 21 Μαΐου 2019), όπως αποκαλύπτει σε έρευνά του ο Manlio Dinucci,  βραβευμένος συγγραφέας, γεωπολιτικός αναλυτής και γεωγράφος, γεννημένος στην Πίζα της Ιταλίας. Ο Dinucci είναι Επιστημονικός Συνεργάτης του Κέντρου Έρευνας για την Παγκοσμιοποίηση (CRG).

Η Rand Corporation, με έδρα στην Ουάσιγκτων, είναι ένας παγκόσμιος ερευνητικός οργανισμός που σχεδιάζει λύσεις για σοβαρά πολιτικά ζητήματα: έχει έναν στρατό 1.800 ερευνητών και άλλων ειδικών, στρατολογημένων από 50 χώρες, οι οποίοι μιλούν 75 γλώσσες, είναι κατανεμημένοι σε γραφεία και άλλες τοποθεσίες στην Βόρειο Αμερική, την Ευρώπη, την Αυστραλία και τον Περσικό Κόλπο. Το προσωπικό της αμερικανικής Rand ζει και εργάζεται σε περισσότερες από 25 χώρες.

Η Rand Corporation, η οποία αυτοχαρακτηρίζεται ως «μη κερδοσκοπικός, μη κομματικός οργανισμός», χρηματοδοτείται επίσημα από το Πεντάγωνο, τον στρατό και την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ, τις υπηρεσίες εθνικής ασφάλειας (CIA και άλλες), υπηρεσίες άλλων χωρών και ισχυρούς μη κυβερνητικούς οργανισμούς.

Αυτές είναι οι κύριες επιθετικές γραμμές που περιγράφονται στο σχέδιο της Rand, πάνω στο οποίο κινήθηκαν οι Ηνωμένες Πολιτείες τα τελευταία χρόνια.

Πρώτα απ' όλα –όπως καθορίζει το σχέδιο– η Ρωσία πρέπει να δεχθεί επίθεση από στην πιο ευάλωτη πλευρά της, αυτήν της οικονομίας της που εξαρτάται έντονα από τις εξαγωγές φυσικού αερίου και πετρελαίου. Για τον σκοπό αυτό πρέπει να χρησιμοποιηθούν εμπορικές και οικονομικές κυρώσεις και, ταυτόχρονα, η Ευρώπη να υποχρεωθεί να μειώσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, αντικαθιστώντας το με υγροποιημένο φυσικό αέριο των ΗΠΑ.

«Στον ιδεολογικό και πληροφοριακό τομέα, είναι απαραίτητο να ενθαρρύνουμε εσωτερικές διαμαρτυρίες και ταυτόχρονα να υπονομεύσουμε την εικόνα της Ρωσίας στο εξωτερικό.

Στον στρατιωτικό τομέα, είναι απαραίτητο να λειτουργήσουμε έτσι ώστε οι ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις δυνάμεις τους προς μια αντιρωσική κατεύθυνση». 

Ως μέρος αυτής της στρατηγικής – προέβλεπε το σχέδιο της Rand Corporation του 2019 – «η παροχή όπλων και πολεμικού εξοπλισμού (θανατηφόρας βοήθειας) στην Ουκρανία θα έπληττε το πιο ευάλωτο προς τα έξω σημείο της Ρωσίας, αλλά οποιαδήποτε αύξηση των όπλων και των στρατιωτικών συμβουλών που θα χορηγηθούν από τις ΗΠΑ στην Ουκρανία θα πρέπει να βαθμονομηθεί προσεκτικά ώστε να αυξηθεί το κόστος τους για την Ρωσία χωρίς να προκαλέσει μια πολύ μεγαλύτερη σύγκρουση από την οποία η Ρωσία, λόγω της εγγύτητας, θα είχε σημαντικά πλεονεκτήματα».

Ακριβώς εδώ – σε αυτό που η Rand Corporation αποκάλεσε «το μεγαλύτερο εξωτερικό σημείο ευπάθειας της Ρωσίας», εξελίσσεται η σημερινή σύγκρουση.

Η Ρωσία αντέδρασε με την στρατιωτική επιχείρηση που κατέστρεψε ήδη περισσότερες από 2.000 στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Ουκρανία, ανάμεσά τους και δεκάδες εργαστήρια βιολογικού πολέμου, οι οποίες στην πραγματικότητα κατασκευάστηκαν και ελέγχονταν σύμφωνα με τις ντιρεκτίβες ΗΠΑ και ΝΑΤΟ, και όχι από το Κίεβο και τους κυβερνώντες την χώρα.

Αυτή η απατεωνίστικη συμπεριφορά, που δεν έλαβε υπ’ όψη της τον θυμό της Ρωσίας, είναι αντίθετη με τις αρχές των διεθνών σχέσεων και αποδεικνύει ότι ολόκληρο το λεγόμενο δυτικό μπλοκ που διαμόρφωσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες κατ’ εικόνα και ομοίωσή τους, είναι στο σύνολό του μια «αυτοκρατορία του ψεύδους».

Αυτός ο μηχανισμός του ψεύδους είναι που προσπαθεί σήμερα να επιβάλει στους λαούς την πίστη στην αυτοκρατορία των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ και όχι στην αλήθεια. Η ιστορία έχει διδάξει ότι όποιος ελέγχει το αφήγημα, ελέγχει τον κόσμο. Αλλά σήμερα ο κόσμος αλλάζει οριστικά και το γκλομπαλιστικό αφήγημα, όπως και το ψυχροπολεμικό, δεν έχουν μείνει με πολλά πιόνια στην σκακιέρα.

 

Δημοσιεύθηκε στο Τρίτο Μάτι τ.310 – ΜΑΡ. 2022